Ο Ηλίας Πουλόπουλος γεννημένος στην Καρύταινα ιδρύει αρχικά κατάστημα με υφάσματα στην Καλαμάτα. Εμπορικό δαιμόνιο ο ίδιος έρχεται στην Αθήνα και το 1886 ιδρύει το πρώτο εργοστάσιο καπέλων. Το «Ελληνικόν Πιλοποιείον», όπως το έλεγε, γίνεται γρήγορα από τις πιο επιτυχημένες ελληνικές επιχειρήσεις.
Το πλήρως εξοπλισμένο από το 1900 εργοστάσιο στο Θησείο κατασκεύαζε πολλά καπέλα που αποσπούσαν διεθνή βραβεία.Το λιθόκτιστο κτίριο στην οδό Ηρακλειδών στο Θησείο φιλοξενούσε την επιχείρηση της πιλοποιίας έως τα μέσα του `50. Τότε που η διαφήμιση για τα περίφημα καπέλα «ΠΙΛ-ΠΟΥΛ» είχε καρφωθεί στο νου πολλών ανδρών.
Ο επιτυχημένος βιομήχανος Ηλίας Πουλόπουλος διετέλεσε και δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων επί δημαρχίας Σπ. Μερκούρη. Ανήκε μάλιστα στην επιτροπή για την «υγεία και καθαριότητα της πόλεως των Αθηνών».
Η επιχείρησή του το 1927 γίνεται ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Πουλόπουλος και Υιος ΑΕ». Με τον πόλεμο το εργοστάσιο σταματάει την παραγωγή. Η απελευθέρωση το βρίσκει λαβωμένο. Οι νέες συνήθειες της κοινωνίας κάνουν την βιομηχανία να χάνει σταδιακά την παλιά της αίγλη.
Το ερειπωμένο κτίριο του εργοστασίου στο Θησείο χαρακτηρίζεται μόλις το 1985 ιστορικό διατηρητέα μνημείο. Η απόφαση αναφέρει για το κτίριο: «Αξιόλογο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του περασμένου αιώνα, η κάτοψή του έχει σχήμα τραπεζιού. Είναι κτίριο διώροφο με πολύ ενδιαφέρουσα πέτρινη λιθοδομή, απλή και αυστηρή διάταξη στις όψεις και κεραμοσκεπή στέγη. Η πέτρινη λιθοδομή διακόπτεται από πέτρινους ψευτοκίονες, τα παράθυρα σχηματίζουν ζεύγη και διαχωρίζονται με πέτρινα κολωνάκια, ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι η εμφανής χρήση του σιδέρου στις όψεις.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διακόσμηση της μικρής όψης του κτιρίου με την έγχρωμη παράσταση και την επιγραφή που δηλώνουν το είδος της Βιομηχανίας, το όνομα του ιδιοκτήτη και το έτος ίδρυσης. Το παλιό Πιλοποιείο Πουλοπούλου έχει συνδεθεί αναπόσπαστα με τη ζωή των κατοίκων της περιοχής και αποτελεί σημαντικό σημείο αναφοράς για τη γειτονιά του Θησείου.”
Από το αρχικό κτίριο του εργοστασίου έχει διατηρηθεί μόνο ένας μέρος. Αποκαταστημένος με πολλά από τα παλιά του στοιχεία ανήκει σήμερα στον Δήμο Αθηναίων. Στο παλαιό μέρος του κτιριακού συγκροτήματος διατηρείται μόνιμη έκθεση του Ελληνικού Λογοτεχνικού Αρχείου όπου με διάφορα ενθυμήματα και αντίκες αναβιώνουν καταστήματα της Αθήνας του μεσοπολέμου. Ο υπόλοιπος χώρος ονομάζεται σήμερα «Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα Μερκούρη», αφού επί υπουργίας της διασώθηκε το κτίριο. Χρησιμοποιείται δε για περιοδικές εκθέσεις και εκδηλώσεις από τον Πολιτισμικό Οργανισμό του Δήμου Αθηναίων.
Το παλιό εργοστάσιο Πουλόπουλου σημάδεψε το Θησείο και έδωσε ζωή για πολλά χρόνια στους ανθρώπους της γειτονιάς του. Αποτελεί ισχυρό τοπόσημο αφού ακόμα και σήμερα η γέφυρα του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου που περνάει δίπλα από το εργοστάσιο στη διασταύρωση με την οδό Θεσσαλονίκης, έχει επικρατήσει ατύπως να αποκαλείται «Γέφυρα Πουλόπουλου».
Leave a Reply